Học theo mô hình bảo tồn thích ứng
Theo TS.KTS Trương Ngọc Lân – Phó Trưởng khoa Khoa Kiến trúc và Quy hoạch ( Đại học Xây dựng ), để gìn giữ những khu công trình theo lối kiến trúc Pháp cổ, đồng thời liên tục tăng trưởng, khai thác hiệu suất cao kinh tế tài chính – xã hội từ những khu công trình ấy, tất cả chúng ta nên học tập theo quy mô “ bảo tồn thích ứng ” .
Kiến trúc Bảo tàng Lịch sử Việt Nam. Ảnh: Thanh Hải
Ví như khu công trình cầu Long Biên đã từng có quan điểm phá bỏ cây cầu, xây cầu mới tương thích với nhu yếu hiện đại hóa của những khu công trình giao thông vận tải. Thế nhưng, khi Bộ GTVT dự kiến đưa ra để chỉ huy Tổng Công ty Đường sắt Nước Ta điều tra và nghiên cứu đưa ra giải pháp về vị trí cầu đường sắt sông Hồng, cũng như những giải pháp tái tạo cầu Long Biên đã gặp phải phản ứng dữ hội của giới kiến trúc và di sản cũng như người dân. Theo những chuyên viên, ngành giao thông vận tải đang ứng xử với cầu Long Biên như một khu công trình giao thông vận tải mà chưa nhìn nhận nó ở góc nhìn di sản .
Sau rất nhiều ý kiến bảo vệ, Hà Nội đã đi đến quyết định nghiên cứu khôi phục công trình có giá trị lịch sử đặc biệt – cầu Long Biên. Lúc này, cầu Long Biên trở thành cầu dân dụng của khu dân cư trung tâm Hoàn Kiếm – Gia Lâm chứ không phải cầu vận tải, nghĩa là tìm cách giảm áp lực giao thông lên công trình hơn 100 tuổi để giữ lại nguyên vẹn giá trị kiến trúc lịch sử của nó.
Ở TP.HN có rất nhiều khu công trình kiến trúc thời Pháp thuộc mặc dầu chưa được công nhận là di sản nên chưa được bảo vệ theo Luật Di sản nhưng có giá trị kiến trúc đặc biệt quan trọng nên vẫn cần những quy định bảo vệ, phát huy .
Các chuyên viên cũng đánh giá và nhận định, ở 1 số ít vương quốc, những khu công trình thậm chí còn chưa được công nhận là di sản nhưng trong vùng được bảo tồn, bảo vệ thì được quản trị khá tốt, ý thức chấp hành của người dân cũng rất cao. Họ có những ràng buộc bởi luật, pháp lý rõ ràng, chi tiết cụ thể. Người dân vẫn hoàn toàn có thể khai thác hiệu suất cao kinh tế tài chính – xã hội từ những khu công trình đó, đồng thời bảo tồn, gìn giữ phần cốt lõi của khu công trình kiến trúc. Đó là quy mô “ bảo tồn thích ứng ”, nhằm mục đích gìn giữ và bảo vệ giá trị kiến trúc nhưng tương thích với điều kiện kèm theo và thực trạng trong thực tiễn của xã hội .
Giải pháp cho từng ô phố
Theo nhìn nhận của 2 nhà điều tra và nghiên cứu kiến trúc và quy hoạch Trần Quốc Bảo, Nguyễn Mạnh Trí – khoa Kiến trúc và Quy hoạch, trường Đại học Xây dựng : Một trong những đặc thù những khu vực được người Pháp quy hoạch thiết kế xây dựng tại TP. Hà Nội đó là những ô phố được chia vuông vắn, mang tính hình học cao. Về công suất của hệ lưới ô phố hình học này hoàn toàn có thể được chia là 3 dạng : Ô phố nhà tại, ô phố khu công trình công cộng, ô phố hỗn hợp .
Dạng chiếm tỷ suất lớn nhất là những ô phố nhà ở. Những ô phố kiểu này hoàn toàn có thể thấy ở khắp nơi trong TP. Khu phố dành cho người Pháp phía Nam hồ Hoàn Kiếm, ở khu vực phía Tây của TP như khu Ba Đình, Quán Thánh hoặc khu vực dành cho công chức người Việt ở khu Bùi Thị Xuân .
Dạng ô phố tiếp theo là dành riêng cho những khu công trình công cộng như một khu công trình hành chính, một trường học, một bệnh viện lớn. Cấu trúc ô phố kiểu này cũng thường Open ở khu vực TT thành phố Pháp .
Dạng ô phố sau cuối là ô phố hỗn hợp. Đây là những ô phố gồm có cả khu công trình công cộng và nhà ở. Những ô phố kiểu này thường Open ở khu vực TT của thành phố Pháp từ khu vực trung tâm vui chơi quảng trường Ba Đình tới khu vực xung quanh hồ Hoàn Kiếm tới phố Trần Hưng Đạo .
“ Với ô phố công cộng và ô phố hỗn hợp, giải pháp thiết yếu là ưu tiên bảo tồn, tôn tạo những khu công trình công cộng và khoảng trống công cộng, tạo sự liên kết những khoảng trống cảnh sắc xung quanh .
Với những công trình công cộng lớn có thể tham khảo hồ sơ thiết kế ban đầu tại trung tâm Lưu trữ Quốc gia I. Bảo tồn và tôn tạo hình khối, mặt đứng công trình nhằm giữ được hoặc tìm lại tính nguyên bản của công trình. Trong trường hợp ô phố hỗn hợp nên linh hoạt chuyển đổi các biệt thự kiểu Pháp sang chức năng phục vụ cộng đồng để không làm ảnh hưởng tới các giá trị cần bảo tồn.
Lập hồ sơ cụ thể những khu công trình công cộng có giá trị đặc biệt quan trọng để ship hàng công tác làm việc bảo tồn và tôn tạo. Khuyến khích chỉnh trang sân vườn, cây xanh trong khuôn viên những khu công trình nếu còn những khoảng chừng khoảng trống này còn sống sót ” – Trần Quốc Bảo, Nguyễn Mạnh Trí – Khoa Kiến trúc và Quy hoạch, trường Đại học Xây dựng cho hay .
Có thể nói, giá trị của kiến trúc Pháp tại TP.HN đã được khẳng định chắc chắn trong thời hạn qua. Tuy nhiên, đứng trước sự đổi khác về văn hóa truyền thống, xã hội và kinh tế tài chính, quỹ di sản đô thị này đang dần bị mai một. Vì vậy, yếu tố cấp thiết đề ra là cần phòng ngừa và hạn chế những rủi ro tiềm ẩn tàn phá, làm hư hỏng những khu công trình kiến trúc, những quần thể, những tuyến phố có giá trị .
Giải pháp bảo tồn vững chắc nhất thiết phải có sự tham gia của người dân sinh sống trong khu vực di sản, những người và tổ chức triển khai có quyền hạn gắn với khu vực di sản, những tổ chức triển khai có trụ sở là khu công trình di sản, những cơ quan quản trị Nhà nước tương quan đến khu vực di sản, những tổ chức triển khai và chuyên viên về yếu tố bảo tồn di sản .
Việc trao đổi tương tác giữa những nhóm hội đồng trong quy trình bảo tồn, sẽ tạo sự minh bạch về thông tin và lòng tin trong quy trình thiết kế xây dựng chủ trương, quy định bảo tồn, những dự án Bất Động Sản bảo tồn. Người dân và tổ chức triển khai gắn với khu vực di sản cũng như những tổ chức triển khai và chuyên viên bảo tồn cần được tham vấn trong hàng loạt quy trình bảo tồn .
” Các khu công trình kiến trúc thuộc địa Pháp chính là một quỹ gia tài đô thị đặc biệt quan trọng của TP Thành Phố Hà Nội. Về mặt kinh tế tài chính, cần phải có một kế hoạch khai thác hài hòa và hợp lý và vĩnh viễn những giá trị của khối gia tài này .
Bên cạnh đó, khai thác hoạt động giải trí kinh tế tài chính hiệu suất cao sẽ tạo nguồn lực vật chất, kinh tế tài chính có công dụng tương hỗ nâng cao năng lực bảo dưỡng di tích lịch sử, những khu công trình liên tục và hiệu suất cao. Đây chính là một hình thức tái đầu tư để tăng trưởng .
Một trong số những cách làm hiệu quả đó là việc thông qua du lịch. Bản thân mỗi công trình kiến trúc thời Pháp thuộc mang trong mình một giá trị lịch sử văn hóa nhất định.
Kiến trúc thuộc địa Pháp ở Hà Nội, đầu thế kỷ XX vốn được ca tụng với những TP đẹp nhất vùng Viễn Đông. Các công trình từ kiến trúc biệt thự, dinh thự, hay khu phố Pháp đều có thể trở thành một địa chỉ du lịch hấp dẫn. Tùy theo các đặc điểm về công năng sử dụng, giá trị văn hóa, hình ảnh kiến trúc của công trình mà chúng ta có đưa ra những giải pháp linh hoạt ở các cấp độ khác nhau từ công trình – tuyến phố – khu vực di sản.” – Nguyên Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam – KTS. Hoàng Đạo Kính
” Gìn giữ những di sản kiến trúc trong lòng Thủ đô lúc bấy giờ như một đại chiến giữa thời bình. Hiện trạng tư nhân hóa nhiều biệt thự nghỉ dưỡng dẫn tới sự quá tải của khu công trình. Mỗi biệt thự nghỉ dưỡng thời xưa được phong cách thiết kế cho một mái ấm gia đình, nay có đến cả chục hộ cùng chung sống .
Tuổi thọ công trình quá cao, trong khi đó công tác duy tu bảo dưỡng thì quá hời hợt. Với những công trình đã xuống cấp cần phải khảo sát, đánh giá các bộ phận hư hỏng, mức độ hư hỏng. Tiến hành trùng tu trên cơ sở các tài liệu lưu trữ, ảnh chụp trước đây hay các tài liệu có tính khoa học khác để không dẫn tới sự biến đổi tính nguyên bản của công trình. Đây là một quá trình đòi hỏi có sự nghiên cứu tỉ mỉ, khách quan và khoa học, tránh những sự nhầm lẫn của các bộ phận kiến trúc phát sinh sau 1954.” – Chánh Văn phòng Hiệp hội Kiến trúc sư Việt Nam – KTS Phạm Thanh Tùng
Source: https://khoinganhkythuat.com
Category : Điểm chuẩn